मंगळवार, २३ डिसेंबर, २०१४

चित्रांजली

मी जन्मलो न कधीही
ठाऊक मरण नाही
मी वाढलो न कधीही
ठाऊक क्षरण नाही

मी सर्वदा सदाचा
प्राचीन आणि नूतन
ना रूप, नाव कसले
अस्तित्व मात्र अनुपम

आलोच नाही येथे
जाणार येथून कोठे
चित्रांजलीच केवळ
माझ्यातुनी वहाते

मी शांत स्तब्ध कधीचा
ऐसाच राहणार
वेगात काळसरिता
असलीच धावणार

ती जन्मते अचानक
तैसीच लोपतेही
माझाच अंश तरीही
मज ठाव काही नाही

परिपूर्ण अंतरात
परिपूर्ण नाद आहे
जे जे गमे तुला रे
मी त्यात पूर्ण आहे

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
मंगळवार, २३ डिसेंबर २०१४

सोमवार, २४ नोव्हेंबर, २०१४

गोड मुक्तीचा प्रवास

एकतारी फकीराची
गीत विरहाचे गाते
ओसाडल्या गावासाठी
रोज चांदणे मागते

चारी दिशा झोपलेल्या
तिच्या पापण्या उघड्या
भर वसंतात जशा
जाईजुई गं नागड्या

एकतारीच्या शब्दांनी
फकिराचे मौन तुटे
सुनसान पारावर
दगडाला झरा फुटे

याचा साथ तिच्यासाठी
तिचा साथ याच्यासाठी
मुक्या शब्दांच्या गावात
फुले फुलतात ओठी

नको कल्लोळ शब्दांचा
नको पाल्हाळ अर्थाचा
मनातल्या मनातून
उतू जातो गं गारवा

हात नका लावू त्यास
दरवळू द्या सुवास
नका थांबवू तयांचा
गोड मुक्तीचा प्रवास

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
सोमवार, २४ नोव्हेंबर २०१४

बुधवार, २२ ऑक्टोबर, २०१४

काव्यदेवता

अचानक एक आकृती
समोर उभी ठाकली
म्हणाली-
मला तुझ्या डायरीत बसायचंय,
मी म्हटलं-
अगं डायरीत जागा नाही,
तशी ती आकृती म्हणाली-
एक पान आहे की: शेवटलं,
मी म्हटलं-
हो, ते कोरंच ठेवलंय
मुद्दाम
एका विशेष कवितेसाठी,
आकृती म्हणाली-
काय म्हणतोस?
वेडा की खुळा?
मी बुचकळ्यात पडलो,
तशी ती म्हणाली-
अरे, मी प्रत्यक्ष कविता
- काव्यदेवता !!
जगातल्या साऱ्या कवींच्या
कवयित्रींच्या माध्यमातून
ज्या कविता शब्दरूप घेतात
त्या माझेच अंश
सारं काव्य माझ्यातूनच
स्रवतं, प्रसवतं...
मी शहारलो...
साऱ्या कवितांचं अधिष्ठान,
अधिष्ठात्री काव्यदेवता
माझ्या डायरीत जागा मागत होती
मी सहर्ष, विनम्र होकार दिला
तीही ऐटीत विराजमान झाली,
मी खुशीत होतो
पूर्णत्वाला पोहोचल्याच्या
पण... पण...
फार पंचाईत झाली आता-
सारं काही थबकलंय, थांबलंय
चैतन्य नाही, हालचाल नाही
सारं कसं गपगार !
काव्यदेवते,
काय केलंस हे, काय केलंस हे...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर

शुक्रवार, १७ ऑक्टोबर, २०१४

आज एक कविता पाहिली

(अॅड. समृद्धी पोरे आणि संजय पोरे यांचा `डॉ. प्रकाश बाबा आमटे- द रिअल हिरो' हा चित्रपट पाहिला. चित्रपट पाहिल्यावर मनात उमटलेले तरंग.)


आज एक कविता पाहिली

आज एक कविता पाहिली
चालती बोलती कविता
पडदा व्यापून उरणारी कविता
प्रत्येक चौकटीच्या गवाक्षातून
डोकावणारी कविता,
घनदाट जंगलात
माणसांची वस्ती फुलवणारी कविता
खोऱ्याने पैसा ओढण्याची
संधी दूर सारून
जंगल जवळ करणारी, अन
महाविद्यालयातील रुपगर्विता
जंगलात कशी रमते
हे सांगणारी कविता;
सुखदु:खांच्या वेगवेगळ्या परिभाषा
समजावून सांगणारी कविता-
अभावांच्या जीवनगाण्याची कविता-
पदोपदी संघर्षाची, करुणेची
अन व्रतस्थतेची कविता-
आसऱ्याला आलेल्या
दोन दिवसांच्या मुलीला
वाढवता वाढवता
काळजी घेणारी बाई
आई कशी होते
हे दाखवणारी कविता-
जंगली प्राण्यांना माया लावणारी कविता-
दूर दूर पळणाऱ्या आदिवासींना
जवळ आणून विश्वास जागवणारी कविता-
पुस्तक वाचून मोतीबिंदुची
शस्त्रक्रिया करणारी कविता-
जंगली जनावरांच्या विरहाच्या जाणीवेने
झोपेतून दचकून उठणारी कविता-
वाघ आणि बिबट यांच्यातील
फरकही न कळणारी
बथ्थड सरकारी वृत्तीची कविता-
नक्षलवादी चळवळीची
ओळख करून देणारी कविता-
नग्नतेतही अश्लीलता नसणारी
अन सौंदर्याला वस्त्रांचं ओझं न होणारी कविता-
जगण्याच्या चौकटींवर प्रहार करणारी कविता-
आयुष्याच्या फाटलेल्या गोधडीत
जगण्याचं समाधान अनुभवणारी कविता-
प्रखर प्रकाशझोतांनीही दिपून न जाणारी कविता-
पाहणाऱ्याच्या मनात माणुसकी जागवणारी कविता-
माणसाच्या मनातील माणसाला
`उठ' अशी साद घालणारी कविता-
अन,
ज्या कवितेची ही ओळख आहे ती-
कोपऱ्यात संकोचून उभी असलेली कविता
... ... ... ... ...
आज एक कविता पाहिली
चालती बोलती कविता

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
सोमवार, १३ ऑक्टोबर २०१४

मंगळवार, ७ ऑक्टोबर, २०१४

वाटांशी नातं जोडलं की-


मुक्कामाशी नातं तोडून
वाटांशी नातं जोडलं की
जाते पळून भितीबिती,
अवसेचा अंधारदेखील
शोधू लागतो वाट स्वत:ची,
विझलेले पथदिवेही होतात
वादळी समुद्रातील दीपगृह,
प्रत्येक पावलावर भेटते
अंतिम स्थानक प्रवासाचे,
कुठेच नसते पोहोचायचे
म्हणूनच नसते धावपळ,
अन नसते कासाविशीही
कुठे काही सुटून गेल्याची,
आनंदवाटांवरील अश्रुंचे थांबे
दु:खवाटांवरील हसुचे थांबे
वाकुल्या दाखवून खेळत असतात
वाटांच्या नातेवाईकांशी


- श्रीपाद कोठे
नागपूर
सोमवार, ६ ऑक्टोबर २०१४

शुक्रवार, १९ सप्टेंबर, २०१४

कोलाहल

सर्वत्र कोलाहल
चित्रविचित्र आवाज
कर्कश्श सुद्धा,
अगदी कानात घुसून
गोंधळ घालतात जणू
जणू काही कुंभकर्णाला
उठवायचा विडाच उचललाय,
काहीही ऐकू येणं अशक्य-
तशातही मधून मधून
येतो तुझा आवाज- चिरपरिचित
अस्पष्ट, धुसर, गूढ
कळत काहीही नाही
पण मनात आश्वस्तता
हो, हाच तो आवाज
चिरपरिचित,
असंख्य आवाजांच्या कोलाहलातील
हाच तो आवाज- जो ऐकायचाय
पण दबून गेलेला,
कसे होणार या चिंतेने
व्याकुळलेला जीव
रडवेला, आसुसलेला
कानात प्राण आणून
एकेक स्वर ऐकण्याचा
समजून घेण्याचा प्रयत्न
पण असफल- प्रत्येक वेळी
कशी ओळख पटवावी?
कसा वेध घ्यावा?
सारा कोलाहल बाजूस सारून
कसे गाठावे- हव्या त्या स्वराला
तुझ्या चिरपरिचित आवाजाला...
संभ्रम आणि निराशेत असतानाच
झळकली ओळखीची खूण
अगदी ओझरती, क्षणभर
आणि बावरल्या अन
आसुसल्या मनाने
घेतली धाव- त्या खुणेच्या दिशेने
घट्ट धरून ठेवली ती प्रतिमा
आणि गाठलेच अखेर... ... ...
आता नाही कसली असोशी,
कसली तगमग, धावाधाव
संभ्रम अन अस्वस्थता,
आता फक्त त्या
चिरपरिचित नादात हरवून जाणे
तो पुन्हा हरवू नये म्हणून
बस्स...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
शुक्रवार, १९ सप्टेंबर २०१४

शुक्रवार, २५ जुलै, २०१४

फक्त आमच्यासाठी...

खूप कोसळतोस मुसळधार
तेव्हाही कुठेतरी ठेवतोसच
कोरडी रिकामी जागा,
म्हणून तर घेता येतो
मला आसरा आडोशाला,
आणि पक्ष्यांनाही
शोधता येते जागा
पंख फडफडवित
उब भरून घेण्यासाठी,
आणि गायींना
लेकराच्या मुखात
आचळ रिकामे करण्यासाठी,
जगाचे रक्षण करण्याची
शपथ घेतलेल्या
भटक्या कुत्र्यांना
निर्विघ्नपणे झोप काढण्यासाठी;
धारांमध्येही कोरडेपण जपतोस
फक्त आमच्यासाठी...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
मंगळवार, २२ जुलै २०१४

तो

समोरून काढलेला
पाठमोरा काढलेला
डाव्या बाजूने काढलेला
उजव्या बाजूने काढलेला
प्रकाशातला, अंधारातला
अंधार, प्रकाशाच्या मिश्रणाचा
टोपी घातलेला
पूर्ण केस काढलेला टकलू
डोक्यास रुमाल बांधलेला
गाडीतला, गाडीवरचा, पायी
विमानातला आणि बैलगाडीतला
चष्मा लावून आणि डोक्यावर चढवून
शर्ट, टी शर्ट, झब्बा, कुर्ता
हसरा, नाचरा, रडका, उदास
कित्येक रंग, किती आकृती
कित्येक भाव, किती विकृती
आयुष्यातल्या किती अवस्था

****************************
समोर फोटोंचा ढीग
स्वत:ला निरखत
स्वत:लाच ओळखण्याचा खेळ

******************************
समोर फोटोंचा ढीग
मला निरखत
मला ओळखण्याचा खेळ
इतरांचा
त्या खेळातील स्वगतं-
किती वेगळाच आहे ना हा फोटो
यात तर ओळखायलाच येत नाही
यात किती वेगळाच दिसतो ना
हा तुझा फोटो आहे?
छे, हा नक्कीच दुसरा कोणीतरी
इतका गोरा कधी होता तू?
यात खूपच काळा दिसतो

*****************************
मला न पटलेली माझी ओळख
इतरांना न पटणारी माझी ओळख

******************************
फोटोंचा ढीग कुणीतरी आवरतं
एक एक करून नजरेखालून घालतं
त्याचं स्वगत-
अरे, हे तर सगळे तुझेच फोटो

*****************************
रंग, रूप, प्रकाश, कपडे
साऱ्यात वाटून मग
मला शोधणारा
मी आणि इतर... ... ...
रंग, रूप, प्रकाश, कपडे
याच्या आतील
मला पाहणारा तो... ... ...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
गुरुवार, २४ जुलै २०१४

गुरुवार, १७ जुलै, २०१४

खिडकीबाहेर वाजणारा पाऊस

खिडकीबाहेर वाजणारा पाऊस
कधी छेडतो सतार,
कधी फुंकतो बासरी
कुणासाठी वाजवतो यमन
आणि कुणासाठी अभोगी

खिडकीबाहेर वाजणारा पाऊस
येतो दूर समुद्रावरून
कधी जातो चिंब भिजवून
कधी जातो कोरडं करून
कुणाचं तरी अंतरंग

खिडकीबाहेर वाजणारा पाऊस
उतरत जातो मनात खोल
समजून घेता त्याचे बोल
मुक्यानेच सावरतो तोल
किशोरीच्या `सहेला रे'चा

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
गुरुवार, १७ जुलै २०१४

रविवार, १३ जुलै, २०१४

पाऊलखुणा...?? !!!

किती चाललो?
कोणास ठाऊक,
बरेचदा उगवला सूर्य
आणि चंद्रही पौर्णिमेचा,
तरीही दिसत नाही
एकही खुण
मातीवर उमटलेल्या पावलाची
ना माझ्यापुढील रस्त्यावर
ना माझ्यामागील रस्त्यावर;
लाखो माणसांनी तुडवलेला हा रस्ता
एकाही पाऊलखुणेशिवाय?
आणि आपल्या पाऊलखुणा?
त्याही नाहीत...
अरे हो... विसरलोच की,
रस्त्याच्या प्रारंभाला उभ्या
रखवालदाराने घातलेली
एकमेव अट
या रस्त्याने जाण्यासाठी-
प्रत्येक पुढचे पाऊल टाकण्याआधी
मागच्या पावलाची खुण
पुसून टाकण्याची
आणि नाहीच पुसली एखाद्याने तर?
तो स्वत:च पुसतो म्हणे...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
रविवार, १३ जुलै २०१४

रविवार, २९ जून, २०१४

आशाळभूत

अज्ञाताच्या क्षितिजाकडे
अनिमिष नेत्रांनी
आशाळभूतपणे पाहणाऱ्या
`अहं'चे
आक्रोश,
आवेग,
आवेश,
ओठंगून उभे आहेत
अनंत काळापासून
अनंत काळासाठी

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
रविवार, २९ जून २०१४

सोमवार, २३ जून, २०१४

परछाई

अँधेरे की परते हटाकर
ढूंडता हूँ सायों को
मिल जाती है उनकी आहटे
कभी निकट बहुत
कभी दूर बहुत
कभी अपनी ही पलकों पर
कभी क्षितिज के पार...
घंटो बात बतियानेवाले साये
अजीब सा मौन पालते है कभी
तो एक शब्द को तरसानेवाले साये
गप्पे हांकने लगते है कभी...
बिना चेहरे के सायें
कभी दुबले कभी गोलमटोल
कभी नाटे कभी लम्बे
लेकिन सबके सब काले
अँधेरे में भी चमकनेवाले...
आँखमिचौली खेलते खेलते
थके हारे सायें
बैठ जातें है
जहां जगह मिली वही पर
तभी निहारने लगता हूँ सायों के चेहरे
और पाता हूँ अपनी ही परछाई
अनगिनत सायों से ढकी हुई

- श्रीपाद कोठे
नागपुर
रविवार, २२ जून २०१४

बुधवार, ११ जून, २०१४

विभूतीदान

दूर जंगलातील शिव मंदिरात
जाणारी दोन पावले
प्रदक्षिणा घालतात रोज संध्याकाळी
तेथील वडा, पिंपळाला
थबकतात गोमुखाजवळ
भरून घेतात श्वासाश्वासातून
गंधवतीलाही लाजवणारा
अज्ञात धुपाचा घनगंभीर सुगंध
परततात उद्याची आशा घेऊन
आजची आशाओंजळ
कुंडात रिकामी करून,
कधीतरी येणाऱ्या
कुणा अज्ञात फकिराकडून
मिळावयाच्या ओंजळभर विभूतीसाठी
अखंड सुरु असलेली पायपीट
फळाला येते एक दिवस
प्रदक्षिणा संपतात
पावले थबकतात गोमुखाजवळ
मिटलेले नेत्र उघडतात
समोर उभ्या फकिराला पाहण्यासाठीच
अविचल भावाने फक्त ओंजळ पुढे होते
विभूतीने भरलेला आपला वाडगा
फकीर हाती ठेवतो
अखंड चालणाऱ्या दोन पावलांच्या मालकाच्या
अन सुरु होते फकिरी
त्या दोन पावलांची
जगभरात विभूती वाटण्यासाठी

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
बुधवार, ११ जून २०१४

गुरुवार, २९ मे, २०१४

मी उगाच भटकत होतो

मी उगाच भटकत होतो
वाळूच्या शांत समुद्री
मौनाला बिलगून गेली
मौनाची नाजूक गाणी

अवकाश मोकळे झाले
अंतरात गुदमरलेले
दु:खाच्या पाऊलखुणांनी
गालावर ओघळलेले

नभी चंद्र जरासा तुटका
वाऱ्याने हालत नाही
शपथांच्या स्मरणधुळीने
आभाळ कोंदूनी जाई

हे असेच काहीबाही
फुलणाऱ्या झाडाजैसे
गळणाऱ्या पानांनाही
का टोचत असतील काटे?

गाण्याचे दु:ख सुकोमल
दु:खाचे गाणे भोळे

सोमवार, २६ मे, २०१४

निळ्या डोहातून येते

निळ्या डोहातून येते
निळी जांभळी पहाट
निळ्या वाटेवर घेते
निळाईचा अदमास

निळ्या मनाने सांगते
निळ्या स्वप्नाची कहाणी
निळ्या ओवीत गुंफते
निळ्या डोहाची भूपाळी

निळ्या परसात फुले
निळ्या दवाने नाहली
निळ्या सूर्यकिरणांनी
निळी माया पांघरली

निळी जादू जगण्याची
निळी भूल मरणाची
निळ्या कंठातून येते
निळी शिळ पाखराची

निळे जग, निळे नभ
निळे तन, निळे मन
निळे सर्व चराचर
निळे सारे गहिवर

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
सोमवार, २६ मे २०१४

शुक्रवार, १६ मे, २०१४

मै देख रहा हूँ इतिहास को

मै देख रहा हूँ इतिहास को
करवट बदलते हुए…
महलों में सजनेवाला ताज
चाय की प्याली भरनेवाले
और धोनेवाले हाथों पर
अधिक तेजस्वी और प्रखर
होते हुए,
वर्षों के अपमानों और अपशब्दों को
फूलों के हार होते हुए
इतिहास रचने का आनंद
शम्पेन की बोतल की बजाय
बूढी थरथराती माँ के हाथों में खोजते हुए
मै देख रहा हूँ इतिहास को
करवट बदलते हुए...

मै देख रहा हूँ इतिहास को-
प्लास्टिक की मामूली कुर्सी पर बैठे हुए
मिट्टी की भीनी भीनी खुशबु बिखेरते हुए
मांगने और देने के धरातल से ऊपर
मृत्यु का वरण करते होठों से
देश के विकास के लिए
आशीर्वाद देते हुए
मै देख रहा हूँ इतिहास को
करवट बदलते हुए…

मै देख रहा हूँ इतिहास को-
भटकी हुयी विद्वत्ता को
सहेजते हुए
विडम्बनाओं को दूर कर
सार्थकता खोजते हुए
खुद को ही नकारनेवाले मनोरोग को
पुरुषार्थ में परिवर्तित करते हुए
लाखों आहुतियों से संतुष्ट होकर
राष्ट्रयज्ञ की पूर्णाहुति करते हुए
आशाओं और निराशाओं पर
हिलोरे खाते हुए भी
आशाओं के मधुगीत गाते हुए
मै देख रहा हूँ इतिहास को
करवट बदलते हुए…

मै देख रहा हूँ इतिहास को-
उन्नत फिर भी नतमस्तक
चिरप्रतीक्षित फिर भी आश्चर्यजनक
सदियों की नींद से जागते हुए
अंगड़ाई लेते हुए
गहरी नींद में देखे सपनों की
मुस्कुराहट लबों पर बिखेरते हुए
उन सपनों को सत्य का जामा
पहनाने का संकल्प करते हुए
असहायता त्याग कर खड़ा होते हुए
मै देख रहा हूँ इतिहास को
करवट बदलते हुए…

मै देख रहा हूँ इतिहास को
भगवा चोला पहने, नि:संकोच
फकीर बन भटकते हुए
अपनी ही धुन में मस्त
माता के वैभवगीत गाते हुए
पाताल में धरदबोचने के लिए उठे
सारी शक्तियों को परास्त करते हुए
हवाओं का रुख बदलते हुए
फिर नया इतिहास रचने को सिद्ध
मै देख रहा हूँ इतिहास को
करवट बदलते हुए…

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
शुक्रवार, १६ मई २०१४

गुरुवार, १ मे, २०१४

आतुर

आतुर नयनांनी
आतबाहेर करणारी
अडखळती पावले
अदमास घेतात
आडवाटेने येणाऱ्या वाऱ्याचा
अस्पष्ट आवाजाचा
आश्वासक ताऱ्याचा,
आचमनपळी घालतात
आडोशाच्या दाराला
आतल्याआत समजावतात
अधीरल्या प्राणांना,
अभिषेक करतात
आराध्याचा अश्रूंनी
आजही अन उद्याही

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
गुरुवार, १ मे २०१४

मंगळवार, २९ एप्रिल, २०१४

आंदुळता तरंग

आभासांच्या आडोशाने
अवखळ नाचतो
आत्मग्लानी येईपर्यंत,
अनादी प्रलयाच्या
अविराम लाटांना
आलिंगतो वारंवार,
अस्पष्ट सावल्यांना
आधार बनवून
अखंड खेळतो,
अमर्याद थकल्यावर
आगंतुक हाक येते
अवसेच्या चंद्रासारखी,
अज्ञात गुहेतील
अपार सरोवरावर उठतो
आंदुळता तरंग

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
मंगळवार, २९ एप्रिल २०१४

सोमवार, २१ एप्रिल, २०१४

दुपारी चारची वेळ

दुपारी चारची वेळ कशाची असते?
गरमागरम वाफाळता चहा
आणि पार्ले-जी यांची...
एकूण आयुष्यापैकी
फार थोडे दिवस
पण सगळ्या आयुष्याचा
ताबा घेणारे...
रोजचा कार्यक्रम ठरलेला
दुपार पुढे पुढे सरकू लागे
आणि चार वाजले की,
ऑर्डर दिली जायची
न चुकता-
`एक चहा आणि एक पार्ले-जी'
दहा मिनिटात ऑर्डर तयार
मग मी चहाचा पेला धरणार
तू पार्ले-जी चा पुडा हाती घेणार
फोडणार आणि शांतपणे
एक एक बिस्कीट
माझ्या हातातील चहात
बुडवून बुडवून खाणार
मन आणि पोट भरेपर्यंत,
शब्दांना बंदी असे तेवढा वेळ...
तू चहा पीत नसे
तुझं खाणं संपलं की
मी चहा संपवायचा;
कोणी कोणाला काय दिलंय
कोणी कोणाचं काय हिरावलंय
माहीत नाही
शब्दांना बंदी असणाऱ्या
त्या क्षणांमध्ये
नयनांची मात्र अखंड बडबड
त्यांनीच ठरवलंय
दुपारी चारची वेळ
चहा अन पार्ले-जी ची म्हणून...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
सोमवार, २१ एप्रिल २०१४

शनिवार, १९ एप्रिल, २०१४

सखीवेळ

सखीची अशी वेळ नादावणारी
अशब्दातुनी काय ती सांगते?
युगांच्या मुक्या सांजवेळी कशाला
तळ्याच्या तळाशी पाय घोटाळते?

उग्या बिल्वरांचे कल्लोळ भवती
दिशांची पिसे टोचती का मना?
मऊशार मातीत धास्तावलेल्या
दिशा गोठल्या पावलांच्या खुणा

अनामिक भीती उरे सोबतीला
जशी नाचणारी सावल्यांची भुते
निशापावलांची घेऊन चाहूल
सखीवेळ पंखातुनी सांडते

तळ्याच्या सभोती शिळा मांडलेल्या
कधी थांबली नाचणारी पावले?
घोंगावणारा अतिद्वाड वारा
समाधी तरी त्यांची ना भंगते

अशा दाट वेळी, फुलारून येती
धुके सारुनी, अंधुक पावाफुले
सखीच्या उरी दाटलेल्या स्वरांची
उदासीन, उत्फुल्ल तारादळे

अशी गारुडी, वेळ ही उन्मनीची
कशी लावते मन्मनाला पिसे
कधी धावणारी, कधी थांबणारी
सखीवेळ नि:शब्द सादावते

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
शनिवार, १९ एप्रिल २०१४

बुधवार, १६ एप्रिल, २०१४

आरस्पानी

अभावित लाभलेली
आयुष्याची ओंजळ
अलगद धरून चालताना
अचानक धक्का लागला
अनोळखी कशाचा तरी
अडखळत धडपडलो
ओंजळ उधळली
अस्ताव्यस्त विखुरले
अनामसे बरेच काही;
अवनीने वेचले
आभाळाने टिपले
अमृताचे थेंब मिसळून
ओंजळीत पुन्हा घातले
अस्फुट दु:ख पुन्हा
आरस्पानी हसले

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
गुरुवार, १७ एप्रिल २०१४

गुरुवार, ३ एप्रिल, २०१४

अनाहत

अज्ञातातील अजान
अवगुंठन दूर करते
अस्पष्ट जाणीवांचे
आरवू लागतात कोंबडे
आरक्त होते प्राची
आकाशगामी पाखरे
अरुणाची आरती गातात
अलक्षित गुहेत
अलख घुमू लागतो
आकृतींचे बंध वितळतात
आशय निराशय होतो
आदिअंताचा लय होतो
अन
अनाहत भरून राहतो, सर्वत्र...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
४ एप्रिल २०१४

सोमवार, १० मार्च, २०१४

शिवहुंकार

भयंकराला कवेत घेऊन निघतो
वादळ वाऱ्याचे तुकडे करत
भीतीबितीला गचांडी देऊन
कुस्करून टाकतो क्रूरतेची पिलावळ
अस्वस्थतेच्या सौदामिनींची मोडतोड करतो
भिरकावतो माझ्यावर स्वार होणारे
सारे विषारी सर्प
वेदनांचा रुधीराभिषेक करतो स्वत:ला
चावून चोथा करतो सगळ्या काट्यांचा
रक्तबंबाळ लसलसती जिव्हा हलवत
करू लागतो तांडव
मुळासकट अस्तित्व हादरवणारे
अन होत जातो
कणाकणाने चिरशांतीचा
अखंड वर्षाव करणाऱ्या
शिवाचा हुंकार

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
सोमवार, १० मार्च २०१४

मंगळवार, ४ मार्च, २०१४

रातकिडे

पावसाच्या रात्री
किरकिरत राहतात
रातकिडे
न दिसणारे, न चावणारे
इकडेतिकडे न फिरणारे...
फक्त जाणीव आवाजाची
एका सुरात, एकाच लयीत...
वर नाही, खाली नाही
वेगात नाही, संथ नाही
आपल्याच तालात,
कधीही न दिसणाऱ्या आवाजाची
जखडून ठेवणारी जादू पसरत
साद घालतात
मनाच्या काळ्यामिट्ट गुहेतील
आपल्या बांधवांना,
बाहेरील रातकिडे- पावसानंतरचे
मनातील रातकिडे- पावसापूर्वीचे
एवढाच फरक
बाकी सारखंच सगळंकाही
अनाम, अदर्षित, एकाकी
कर्कशपण वगैरे...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
मंगळवार, ४ मार्च २०१४

रविवार, २ मार्च, २०१४

छळ

जुनाच खेळ
सुरु आहे अजूनही
लपाछपीचा;
कदाचित तुझा
सगळ्यात आवडता खेळ
आणि माझा सगळ्यात नावडता
कारण प्रत्येक वेळी
राज्य माझ्यावरच;
मी तुला हुडकून काढलं तरी
आणि तू मला `रेस' केलंस तरीही-
खरं तर बहुतेक वेळा मीच हरणार
पण कधीकधी
येत असेल माझी दया
मग, कधी शिळ घालून
खुसफुसणारे आवाज काढून
शुक शुक करून
लहानसा खडा मारून
स्वत:च सांगणार लपण्याची जागा,
मी हुडकणार तुला
मारणार आनंदाने उड्या
तरीही पुन्हा तूच लपणार
आणि मीच काढणार तुला हुडकून;
उलटापालट करू म्हटलं
तर तू जाणार निघून
रागावून वा पळून
मग मीच घेणार माघार
पुन्हा खेळ सुरु... ...
तुझ्यासोबत खेळणं
कदाचित माझी गरज,
लपाछपीच खेळायचा
तुझा हट्ट,
नेहमीच माझ्यावर राज्य
ही आपली तडजोड
*********************
तुला मजा येते मला छळण्यात
की, मलाच मजा येते छळून घेण्यात?

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
रविवार, २ मार्च २०१४

रविवार, ५ जानेवारी, २०१४

दिगंबर

थंडी, वारा, ऊन, पाऊस
लज्जा आणि सुशोभन
झालंच तर हौस
माझ्यासह आणखी कुणाकुणाची;
त्यासाठी पांघरलेले
कपडे, स्वेटर, मफलर, टोप्या
रेनकोट, कोट, हारतुरे
घड्याळी, अंगठ्या, दागदागिने
सुगंधी फवारे अन काय काय...
दबून गेलो पार त्याखाली
उकडू लागलं, घुसमटू लागलं
विलक्षण कासाविशी;
काढून फेकलं सारं काही
विलक्षण आवेगानं
अन नाचू लागलो अत्यानंदाने
दिगंबर होऊन;
दिगंबर शिवाच्या गाभार्यात
विरळ होत जाणार्या
सुगंधी धुपासारखा !!

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
रविवार, ५ जानेवारी २०१४