मशागत

कविते,
मी करतो मशागत
ठेवतो निगा
माझ्या मनाची
जेथे उगवतेस तू
तरारून येतेस
डोलतेस वाऱ्यावर...
पण,
मनाची भूमी नीट राखण्याचं काम
तुझंही आहेच ना...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
रविवार, २८ जानेवारी २०१८

तुझा माझा हा अभंग

माझ्या धुळीत दाटती
तुझ्या पावलांचे ठसे
आल्यागेल्यास सांगती
येथे गोकुळ नांदते

माझ्या आकाशी दाटतो
तुझ्या श्वासाचा सुगंध
पानापानात फुलतो
अनामिक मर्मबंध

माझ्या अवतीभवती
तुझी मौन शब्दफुले
फेर धरुनी नाचती
अन घालतात कोडे

माझ्या अंतरी वाजती
तुझे नुपूर नाजूक
आसमंती लहरते
जाईजुईची लकेर

खेळ चालतो हा खुळा
दिनरात अखंडित
बिना चाहुलीचा कसा
तुझा माझा हा अभंग

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
रविवार, २१ जानेवारी २०१८

Life life life

Yes,
He gives me a life
A complete, full, only
And absolute life
That life -
Which sometimes seems to be positive
That life -
Which sometimes seems to be negative
But which is neither
Yes,
He gives me the life
Beyond positivity and negativity
Carrying both in its womb
But neither of it,
The life full and absolute...

That life -
Which sometimes seems to be joyous
That life -
Which sometimes seems to be sad
But which is neither
He gives me the life
Which breeds joy and sadness both
And still which is neither of it
The life full and absolute
That life -
Which sometimes seems to be colourful
That life -
Which sometimes seems to be rustic
But which is neither
He gives me the life
Which acquires colours and rust
Inspite, which is neither of it,
The life full and absolute
That life
Which excludes nothing
That life
Which push aside nothing
That life of the life
That life of the death
That life of happiness
That life of sorrows
That life of oneness
That life of singleness
That life of smiles
That life of tears
That life which embraces everything
That life which says - i am everything
The only life
Life life life
Inside and outside of everything
And again beyond that
Life having names and structures
And again beyond that
The life
The absolute life
He gives me
He !!
The one
Whom world refers as -
Swami Vivekanand !!!

- shripad kothe
Nagpur
Monday, 8 January 2018
(काल तिथीने विवेकानंदांची जयंती होती. त्यावेळी मनात उठलेले तरंग.)

'दिवस म्हणजे काय?'

मी राहतो
दोन ध्रुवांच्या मध्ये
म्हणूनच करतो कदाचित
कल्पना मध्यममार्गी
दिवसानंतर येते रात्र
अन येतो दिवस रात्रीनंतर
अशासारख्या गुळगुळीत...
नाही तर,
ध्रुव प्रदेशातल्या माणसाच्या
'दिवस म्हणजे काय?'
या प्रश्नाचं आश्चर्य
वाटलं नसतं मला

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
सोमवार, ८ जानेवारी २०१८

क्षण

मौन होते नियतीचे
एका क्षणाचेच,
फक्त
त्याच्यासाठी तो क्षण
त्याच्या आयुष्याएवढा होता;
एवढेच...

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
रविवार, ७ जानेवारी २०१८

सोहळे-उमाळे

सुखाचे सोहळे
दु:खाला नकोसे
दु:खाचे उमाळे
सुखासी ना साहे

याने जावे कोठे
जावे त्याने कोठे
प्रसंग पडता
दोघाही कळेना

शकुन दु:खाचा
सुख टाळतसे
सुखाच्या नर्तना
दु:ख नाक मोडे

दोघाही भावांचे
पटले ना कधी
चिंतातुर राही
सदा जन्मदाता

मग दिली त्याने
बांधुनिया घरे
दोघाही भावांना
जवळ जवळ

पाहिनात दोघे
तोंडे एकमेका
पाठ म्हणे सोडू
परी सुटेची ना

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
शुक्रवार, ५ जानेवारी २०१८

कविते ऐकतेयस ना गं?

कविते,
ऐकतेय ना गं?
गाता येत नसेल तरीही गाणं,
पदार्थ बिघडला तरीही करत राहणं,
प्रेम सफल नाही झालं तरीही करत राहणं,
प्रतिसाद मिळाला नाही तरीही साद घालत राहणं,
शुभ होवो ना होवो शुभेच्छा देत राहणं,
सरत्या वा येत्या वर्षाने दुर्लक्ष केलं तरीही त्याचं स्वागत करणं,
यासाठी लागते एक जिगर...
आणि सांगू?
लागते तशीच जिगर
कवितेसाठीही...
ती नाही साधली,
तिने दुर्लक्ष केलं,
तिने फिरवली पाठ,
तरीही न सोडणं तिची साथ
याला लागते जिगर...
काळप्रवाहाच्या या वळणावर
एवढंच सांगायचंय तुला...
कविते ऐकतेयस ना गं?

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
सोमवार, १ जानेवारी २०१७

मिठाची बाहुली

मिठाची बाहुली
जाय सागरात
मोजावया खोली
समुद्राची

कसली बाहुली
कशाची ती खोली
त्यात विरघळे
आपोआप
तशाच या इच्छा
मनात येऊनी
जातात विरोनी
सहजच
होते एकरूप
समुद्र बाहुली
तैसे मन-इच्छा
होतातची
उरेना काहीच
वेगळे बरवे
एकातून दुजे
येणेजाणे
- श्रीपाद कोठे
नागपूर
शुक्रवार, २९ डिसेंबर २०१७

प्रार्थना

लताचा आर्त स्वर कानी येतो
'मूकपणाने तमी लोपती संध्येच्या रेषा'
पुढची ओळ ऐकायला
नकार देतात कान
डोळ्यांपुढे येतो
एक बालक, पाच वर्षांचा
रात्री झोपण्यापूर्वी
देवघरापुढे उभा असलेला
हात जोडून डोळे मिटून उभा
आईने सांगितलेले मागणे
देवाला मागणारा -
'देवबाप्पा बाबाला फक्त गोळी नको लागू देऊ'
'फक्त' शब्द मन भरून टाकतो
अन दिसू लागते
त्याचे, त्याच्या आईचे
अन आजी आजोबांचे
रोजचे जगणे
तुमच्या आमच्यासारखे
मनाच्या कुठल्या तरी चोरकप्प्यात
रात्रीचे मागणे लपवून ठेवत
सीमेवरच्या 'बाबाला' अदृश्य बळ देत राहणे;
त्यांचे आवरलेले कढ
मला अनावर होतात
मी मिटतो डोळे
अन करतो प्रार्थना -
'देवबाप्पा त्याच्या बाबाला फक्त गोळी लागू देऊ नको'
... ... ...
अचानक सावध होते मन
विचारते मला -
तो आणि त्याचा बाबा
तुझे कोणी आहेत म्हणूनच
करतोस ना प्रार्थना?
नकार देताच येत नाही
तेव्हा पुन्हा येते प्रश्नाची एक गोळी माझ्यावर
म्हणते - त्या सीमेवरचे बाकीचे कोणीच नाहीत तुझे?
ओशाळून मी पुन्हा प्रार्थना करतो
'देवा कोणालाही गोळी लागू देऊ नको'
मी पाहतो देवाकडे
त्याच्या डोळ्यात क्षणमात्र चमकलेले आदिदु:ख
त्याच्या मिटणाऱ्या पापण्यात
विरून जाते...
एकीकडे, अनेकांनी आवरून धरलेले आवेग
अंतरात अनावर झालेले
अन दुसरीकडे,
देवाच्या नजरेत तरळलेले
आदिदु:खाचे कवडसे;
मी डोळे मिटून घेतो
तयार करतो एक अंधारी गुहा
अन प्रार्थना करतो
त्या अविच्छिन्न ईश्वराला -
'आदिदु:खाचा एखादा कण मला दे'

- श्रीपाद कोठे
नागपूर
गुरुवार, २८ डिसेंबर २०१७